NISAR: ભારત અને અમેરિકા નું અવકાશી નેત્ર જે પૃથ્વી રહસ્યો ખોલશે

પરિચય

ભારત અને અમેરીકા લોન્ચ કરવા જઇ રહ્યા છે વિશ્વ નો સૌથી આધુનીક ઉપગ્રહ NISAR,આ સેટેલાઈટ  પૃથ્વીના અવલોકન માટે ભારત અને અમેરિકાના સંયુક્ત પ્રયાસનું પરિણામ છે. NASA-ISRO સિન્થેટિક એપર્ચર રડાર (NISAR) એ ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ISRO) અને નેશનલ એરોનોટિક્સ એન્ડ સ્પેસ એડમિનિસ્ટ્રેશન (NASA) વચ્ચેનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ સહયોગી ઉપગ્રહ મિશન છે. આ લેખમાં આપણે NISAR ઉપગ્રહની સંપૂર્ણ માહિતી, તેના ઉદ્દેશ્યો, તકનીકી વિશેષતાઓ અને તેના મહત્વ વિશે.

NISAR શું છે?

NISAR એ NASA અને ISRO દ્વારા સંયુક્ત રીતે વિકસિત થયેલો અત્યાધુનિક ઉપગ્રહ છે, જેનો મુખ્ય હેતુ પૃથ્વીની સપાટીનું નિરીક્ષણ કરવાનો છે. આ ઉપગ્રહનું પૂરું નામ ‘NASA-ISRO સિન્થેટિક એપર્ચર રડાર’ છે, જે બે મહાન અવકાશી સંસ્થાઓના સંયુક્ત પ્રયાસનું પ્રતીક છે. NISAR એ પૃથ્વીની સપાટીનું ઉચ્ચ અવલોકન કરવા માટે બે અલગ-અલગ રડાર આવૃત્તિઓનો ઉપયોગ કરે છે – L-બેન્ડ અને S-બેન્ડ. L-બેન્ડ રડાર NASA દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું છે., જ્યારે S-બેન્ડ રડાર ISRO દ્વારા વિકસિત કરવામાં આવ્યું છે.

આ ઉપગ્રહને પૃથ્વીની સપાટીના વિસ્તૃત પાસાઓનું નિરીક્ષણ કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યો છે, જેમાં જમીનના ફેરફારો, હિમનદીઓની ગતિ, વનોનું કવરેજ, પાણીના સ્રોતો, ભૂકંપ પ્રવૃત્તિઓ અને વાતાવરણીય ફેરફારોનો સમાવેશ થાય છે. NISAR ઉપગ્રહનું મુખ્ય લક્ષણ એ છે કે તે દિવસ અને રાત, દરેક પ્રકારના હવામાનમાં પૃથ્વીનું અવલોકન કરી શકે છે. આ વિશેષતા તેને વૈજ્ઞાનિક સંશોધન અને આપત્તિ વ્યવસ્થાપન માટે એક અમૂલ્ય સાધન બનાવે છે.

શું છે SAR ટેક્નોલૉજી

સિન્થેટિક એપર્ચર રડાર (SAR) એ એક પ્રકારની રિમોટ સેન્સિંગ તકનીક છે જે હાઇ-રિઝોલ્યુશન ફોટો બનાવવા માટે રડાર તરંગોનો ઉપયોગ કરે છે.

સામાન્ય રડારની જેમ, SAR પણ રેડિયો તરંગો મોકલે છે અને પૃથ્વીની સપાટી પરથી પરાવર્તિત થતા તરંગોને પકડે છે. જ્યારે સામાન્ય રડાર એક સ્થિર એન્ટેનાથી કામ કરે છે, ત્યારે SAR ની વિશેષતા છે કે તે ઉપગ્રહ અથવા વિમાનની ગતિનો લાભ લે છે.

જ્યારે ઉપગ્રહ પૃથ્વીની ફરતે પોતાની કક્ષામાં આગળ વધે છે, SAR એક જ સ્થળને વારંવાર સ્કેન કરે છે અને વિવિધ કોણેથી પરાવર્તિત સિગ્નલ્સને એકત્ર કરે છે. આ ડેટાને જટિલ મેથેમેટિકલ એલ્ગોરિધમનો ઉપયોગ કરીને પ્રોસેસ કરવામાં આવે છે, જે નાના એન્ટેનાને એક મોટા “સિન્થેટિક” એન્ટેનાની જેમ કામ કરવાની મંજૂરી આપે છે. આ પ્રક્રિયા હાઇ રિઝોલ્યુશન ફોટો બનાવવાની મંજૂરી આપે છે, જેની ગુણવત્તા ઘણા મોટા ભૌતિક એન્ટેના સાથે જોવા મળતી ફોટો  સમકક્ષ હોય છે.

SAR ની મુખ્ય વિશેષતાઓ

• દિવસ-રાત કાર્યક્ષમતા: SAR પોતાના સ્વયંના પ્રકાશ સ્રોતનો ઉપયોગ કરે છે (રડાર પલ્સ), તેથી તે સૂર્યના પ્રકાશ પર નિર્ભર નથી અને દિવસ અને રાત બંને સમયે કાર્ય કરી શકે છે.
• તમામ હવામાનમાં કાર્યક્ષમતા: સામાન્ય ઓપ્ટિકલ રિમોટ સેન્સિંગથી વિપરીત, SAR ના રડાર સિગ્નલ્સ વાદળો, ધુમ્મસ અને વરસાદમાંથી પસાર થઈ શકે છે, જે તેને તમામ હવામાન પરિસ્થિતિઓમાં ઉપયોગી બનાવે છે.
• ભેદક ક્ષમતા: SAR ની તરંગ લંબાઈના આધારે, તે વનસ્પતિમાંથી, અને કેટલીક પરિસ્થિતિઓમાં, જમીનની સપાટીની થોડી ઊંડાઈ સુધી ભેદન કરી શકે છે.
• 3D મેપિંગ: ઇન્ટરફેરોમેટ્રિક SAR (InSAR) તકનીકનો ઉપયોગ કરીને, સમયાંતરે લેવામાં આવેલ બે SAR છબીઓ વચ્ચેના તફાવતના આધારે 3D ટોપોગ્રાફિક નકશા બનાવી શકાય છે.

NISAR નું મહત્વ

NISAR મિશન એ અવકાશી ઇતિહાસમાં એક મહત્વપૂર્ણ સીમાચિહ્ન છે. આ મિશન ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેના અવકાશી સહયોગના પ્રથમ મોટા પાયાના પ્રોજેક્ટ્સમાંનું એક છે. બે મુખ્ય અવકાશી સંસ્થાઓ – ISRO અને NASA વચ્ચેના આ સહયોગે પૃથ્વીના અભ્યાસ માટે સંયુક્ત વૈજ્ઞાનિક પ્રયાસોના નવા યુગની શરૂઆત કરી છે.

NISAR ઉપગ્રહની યોજના 2014માં જાહેર કરવામાં આવી હતી, જ્યારે ભારત અને અમેરિકાએ પૃથ્વી અવલોકન ઉપગ્રહ માટે સહયોગી મિશન પર કામ કરવા સમજૂતી કરાર (MoU) પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા. આ MoU અનુસાર, NASA L-બેન્ડ SAR, 12 મીટર ગોળાકાર રિફ્લેક્ટર એન્ટેના અને તેના ફીડને વિકસિત કરવા માટે જવાબદાર છે, જ્યારે ISRO S-બેન્ડ SAR, લોન્ચ વાહન અને ઉપગ્રહ પ્લેટફોર્મ પ્રદાન કરે છે.

NISAR ઉપગ્રહ માત્ર ટેકનોલોજી અને સંશોધનના ક્ષેત્રમાં જ નહીં, પરંતુ અંતરરાષ્ટ્રીય સંબંધોમાં પણ એક મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા નિભાવે છે. આ સહયોગ એ બંને દેશો વચ્ચે વૈજ્ઞાનિક અને તકનીકી સહયોગના વિસ્તરણનું પ્રતીક છે અને ભવિષ્યમાં વધુ સહયોગી અવકાશી મિશનો માટે માર્ગ મોકળો કરે છે.

ટેક્નોલોજીકલ  વિશેષતાઓ

NISAR ઉપગ્રહ ટેકનોલોજીનો એક અદ્ભુત નમૂનો છે. તેની તકનીકી વિશેષતાઓ અનોખી છે, જે તેને પૃથ્વીનું અવલોકન કરવા માટે એક શક્તિશાળી સાધન બનાવે છે. NISAR બે અલગ-અલગ રડાર પ્રણાલીઓનો ઉપયોગ કરે છે – L-બેન્ડ (24 સેમી તરંગ લંબાઈ) અને S-બેન્ડ (10 સેમી તરંગ લંબાઈ). આ બે અલગ-અલગ રડાર પ્રણાલીઓ NISAR ને જમીનના ફેરફારો, ભૂસ્ખલન, જંગલોની કટાઈ, હિમનદીઓની ગતિ અને અન્ય પર્યાવરણીય પરિવર્તનોનું વધુ વિસ્તૃત અને ચોક્કસ નિરીક્ષણ કરવામાં મદદ કરે છે.

NISAR ઉપગ્રહનું વજન આશરે 2,800 કિલોગ્રામ છે અને તે 12 મીટર વ્યાસના રિફ્લેક્ટર એન્ટેના સાથે સજ્જ છે. આ વિશાળ એન્ટેના NISAR ને પૃથ્વીની સપાટીના વિસ્તૃત વિસ્તારોનું ઉચ્ચ-રેઝોલ્યુશન ઇમેજિંગ કરવામાં મદદ કરે છે. ઉપગ્રહ 747 કિલોમીટરની ઊંચાઈએ દાખિલ-ધ્રુવીય ભ્રમણકક્ષામાં પ્રવેશ કરશે, જેનો અર્થ એ કે તે ઉત્તરથી દક્ષિણ સુધીની કક્ષામાં પૃથ્વીની ફરતે ફરશે. આ ભ્રમણકક્ષા તેને 12 દિવસમાં એક વાર પૃથ્વીના મોટાભાગના વિસ્તારોને આવરી લેવા દે છે.

NISAR ઉપગ્રહની એક મહત્વપૂર્ણ વિશેષતા એ છે કે તે સિન્થેટિક એપર્ચર રડાર (SAR) તકનીકનો ઉપયોગ કરે છે. SAR એ એક પ્રકારનું ઇમેજિંગ રડાર છે જે વાદળી આકાશ અને રાત્રિના સમય સહિત કોઈપણ હવામાન પરિસ્થિતિઓમાં ઉચ્ચ-રેઝોલ્યુશન બે-પરિમાણીય છબીઓ બનાવવા માટે રડાર પલ્સની પ્રતિક્રિયાઓનું વિશ્લેષણ કરે છે. આ તકનીક NISAR ને દિવસ અને રાત, કોઈપણ હવામાન પરિસ્થિતિઓમાં પૃથ્વીનું નિરીક્ષણ કરવાની ક્ષમતા આપે છે.

NISAR ઉપગ્રહ ISRO ના GSLV માર્ક II લોન્ચ વાહન દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવશે. ઉપગ્રહની અંદાજિત આયુષ્ય લગભગ 5 વર્ષની છે, પરંતુ તે વધુ લાંબા સમય સુધી કામ કરી શકે છે.

મુખ્ય ઉપયોગ

NISAR મિશનના વૈજ્ઞાનિક ઉપયોગ અતિ મહત્વપૂર્ણ છે. આ મિશનનો મુખ્ય હેતુ પૃથ્વીની સપાટીના પરિવર્તનોને સમજવાનો છે, જે આપણા ગ્રહની ગતિશીલતા અને તેના પર્યાવરણ વિશે મૂલ્યવાન માહિતી પ્રદાન કરે છે. NISAR ઉપગ્રહ મુખ્યત્વે ત્રણ મુખ્ય ક્ષેત્રો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે: પૃથ્વીની સપાટીના ફેરફારો, હિમમંડળ અને વૈશ્વિક જૈવસમૂહ.

મિલિમીટર-સ્કેલ ચોકસાઈ સાથે જમીનના વિસ્થાપનનું માપન:

NISAR ભૂસ્ખલન અને જમીનના ઘસારાનું પણ નિરીક્ષણ કરશે, જે ખાસ કરીને પર્વતીય વિસ્તારોમાં એક ગંભીર જોખમ છે. ઉપગ્રહ જમીનની નાની હલચલનું નિરીક્ષણ કરી શકે છે જે ભવિષ્યના ભૂસ્ખલનના સૂચક હોઈ શકે છે. આ માહિતીનો ઉપયોગ જોખમી વિસ્તારોની ઓળખ કરવા અને આવા વિસ્તારોમાં પ્રાણ અને મિલકતને બચાવવા માટે એલર્ટ જારી કરવા માટે કરી શકાય છે.

બરફની ચાદરની ગતિશીલતા, હિમનદ પ્રવાહ અને સમુદ્રી બરફમાં ફેરફારોનું નિરીક્ષણ:

NISAR ઉપગ્રહ હિમાચ્છાદિત વિસ્તારો અને હિમનદીઓના અભ્યાસમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે. તે ધ્રુવીય પ્રદેશો, હિમાચ્છાદિત પર્વતોની ચોટીઓ અને હિમનદીઓનું નિરીક્ષણ કરશે, જે વૈશ્વિક આબોહવા પરિવર્તનની અસરો સમજવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

NISAR ઉપગ્રહ હિમનદીઓની ગતિ અને બરફના આવરણના વિસ્તારમાં ફેરફારનું નિરીક્ષણ કરશે. તે હિમખંડ (આઇસબર્ગ) જૂદા થવાની પ્રક્રિયા અને સમુદ્રી બરફના વિસ્તારનું પણ મોનિટરિંગ કરશે. આ માહિતી વૈશ્વિક તાપમાન વધવાને કારણે હિમનદીઓના પીગળવાની ઝડપ અને તેની અસરો સમજવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

NISAR નું L-બેન્ડ રડાર તેને બરફની અંદર જોવાની મંજૂરી આપે છે, જે હિમનદીઓની આંતરિક સંરચના અને તેના પ્રવાહની લાક્ષણિકતાઓને સમજવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે. તે હિમનદીઓની નીચે રહેલા પાણીના સ્રોતોને શોધવામાં પણ મદદ કરશે, જે જટિલ ફેરફારોનું કારણ બની શકે છે.

વન બાયોમાસ અને વનસ્પતિની સંરચનાનું મેપિંગ:

NISAR ઉપગ્રહ જૈવવિવિધતાના સંરક્ષણમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે. તે જંગલો, વેટલેન્ડ્સ અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ પરિસ્થિતિકીય તંત્રના મોનિટરિંગમાં મદદ કરશે, જે વન્યજીવન સંરક્ષણ માટે મહત્વપૂર્ણ છે

NISAR જંગલોની કટાઈ અને જમીનના ઉપયોગમાં ફેરફારનું સતત મોનિટરિંગ કરશે. તે અવૈધ લોગિંગની ઓળખ કરવામાં અને જંગલોની કટાઈના દરનું મૂલ્યાંકન કરવામાં મદદ કરશે. આ માહિતી જંગલ સંરક્ષણ એજન્સીઓને અવૈધ લોગિંગ રોકવા અને જંગલોની કટાઈના દરને ઘટાડવા માટે વધુ અસરકારક પગલાં લેવામાં મદદ કરશે.

વેટલેન્ડ્સ, જમીનની ભેજ અને જમીનના ઉપયોગમાં ફેરફારોની ઓળખ: 

       વેટલેન્ડ્સના વિસ્તાર અને સ્થિતિનું પણ નિરીક્ષણ કરશે. વેટલેન્ડ્સ અનેક પ્રજાતિઓ માટે મહત્વપૂર્ણ નિવાસસ્થાન છે અને જળ ગુણવત્તા જાળવવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે.

NISAR ના ડેટાનો ઉપયોગ વેટલેન્ડ્સનું મેપિંગ કરવા અને તેમના સંરક્ષણ માટે રણનીતિઓ વિકસાવવા માટે કરી શકાય છે.NISAR ઉપગ્રહ જૈવવિવિધતા હોટસ્પોટ્સ જેમ કે ઉષ્ણકટિબંધીય વર્ષાવનો, કોરલ રીફ્સ અને મેન્ગ્રોવ વનોનું પણ નિરીક્ષણ કરશે. તે આ પરિસ્થિતિકીય તંત્રના આરોગ્ય અને વિસ્તારનું મૂલ્યાંકન કરશે અને તેમના સંરક્ષણ માટે માહિતી-આધારિત નિર્ણયો લેવામાં મદદ કરશે.

ભૂકંપ નિરીક્ષણ :  

        ભૂકંપ અને જ્વાળામુખીના સંદર્ભમાં, NISAR જમીનમાં નાના ફેરફારોનું નિરીક્ષણ કરી શકે છે જે ભવિષ્યમાં મોટી ઘટનાઓનું સૂચક હોઈ શકે છે. તે ભૂકંપ પછી જમીનના વિરૂપણનું પણ માપન કરશે, જે ભૂ-વૈજ્ઞાનિકોને ભૂકંપની પ્રક્રિયાને વધુ સારી રીતે સમજવામાં અને ભવિષ્યમાં ભૂકંપની સંભાવના અંગે આગાહીઓ કરવામાં મદદ કરશે.

કૃષિ નિરીક્ષણ અને આગાહી:

      NISAR ઉપગ્રહ કૃષિ ક્ષેત્રે અનેક રીતે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે. તે ખેતીની કાર્યક્ષમતા વધારવા, પાક ઉત્પાદનનું અનુમાન લગાવવા અને પાક નુકસાન અંગે અગાઉથી ચેતવણી આપવામાં મદદ કરશે.

NISAR પાકના આરોગ્ય અને વૃદ્ધિનું નિરીક્ષણ કરવા માટે એસએઆર તકનીકનો ઉપયોગ કરશે. આ માહિતીનો ઉપયોગ ઉપજનું અનુમાન લગાવવા અને પાકના રોગોનું વહેલું નિદાન કરવા માટે કરી શકાય છે. NISAR ના ડેટા ખેડૂતોને પાકના આરોગ્ય વિશે વાસ્તવિક સમયની માહિતી પ્રદાન કરશે, જે તેમને યોગ્ય સમયે જરૂરી પગલાં લેવામાં મદદ કરશે. 

જળ સંસાધન વ્યવસ્થાપન:     

     NISAR સપાટી પરના પાણીના સ્રોતો, ભૂગર્ભ જળ અને હિમનદીઓનું નિરીક્ષણ કરશે. તે નદીઓ, તળાવો અને જળાશયોમાં પાણીના સ્તરમાં ફેરફારનું સતત મોનિટરિંગ કરશે. આ માહિતી પાણીના સંસાધનોના વ્યવસ્થાપન માટે, ખાસ કરીને સૂકા અને અર્ધ-સૂકા વિસ્તારોમાં મહત્વપૂર્ણ છે.

ભૂગર્ભ જળના સંદર્ભમાં, NISAR ભૂગર્ભ જળના ઉપયોગને કારણે થતાં જમીનના ઘસારા અને સિંકહોલ્સનું નિરીક્ષણ કરશે. આ માહિતી ભૂગર્ભ જળના અતિશય ઉપયોગને ટાળવા અને ટકાઉ જળ વ્યવસ્થાપન સુનિશ્ચિત કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

પૂરનું મેપિંગ અને આગાહી:

   NISAR પૂરના મેદાનો અને જળપ્લાવિત વિસ્તારોનું પણ નિરીક્ષણ કરશે. તે પૂરની અસરગ્રસ્ત વિસ્તારોનું મેપિંગ કરશે અને પૂરના પાણીની ગતિશીલતાને સમજવામાં મદદ કરશે. આ માહિતી પૂર નિયંત્રણ અને પૂર સંચાલનના પગલાંઓના આયોજન માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

ISRO અને NASA વચ્ચે સહયોગ:

NISAR મિશન ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે અદ્ભુત અવકાશી સહયોગનું પ્રતીક છે. આ સહયોગ અવકાશ સંશોધન અને પૃથ્વી અવલોકન માટે બંને દેશોની પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવે છે.

NISAR ઉપગ્રહ બંને દેશોની તકનીકી વિશેષતાઓનો લાભ લે છે. NASA તેના L-બેન્ડ રડાર અને અન્ય તકનીકી સાધનો સાથે યોગદાન આપે છે, જ્યારે ISRO S-બેન્ડ રડાર, લોન્ચ વાહન અને ઉપગ્રહ પ્લેટફોર્મ પ્રદાન કરે છે. આ સહયોગ બંને દેશોને તેમની તકનીકી ક્ષમતાઓનો લાભ લેવા અને સંયુક્ત રીતે NISAR જેવા મહત્વાકાંક્ષી મિશનને સફળ બનાવવાની મંજૂરી આપે છે.

NISAR મિશન દ્વારા એકત્રિત કરવામાં આવેલ ડેટા બંને દેશોના વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા ઉપયોગમાં લેવામાં આવશે અને વિશ્વભરના સંશોધન સમુદાય માટે ઉપલબ્ધ કરાવામાં આવશે. આ ડેટા શેરિંગ વૈશ્વિક વૈજ્ઞાનિક સહયોગને પ્રોત્સાહિત કરે છે અને પૃથ્વી વિજ્ઞાનમાં નવા સંશોધનો અને શોધોને ઉત્તેજિત કરે છે.

NISAR મિશન વૈશ્વિક અવકાશ શાસનમાં ભારતની વધતી ભૂમિકાને પણ પ્રતિબિંબિત કરે છે. ISRO એ છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓમાં નોંધપાત્ર સફળતાઓ હાંસલ કરી છે, જેમાં મંગળયાન મિશન અને ચંદ્રયાન મિશન જેવા મહત્વપૂર્ણ અવકાશી મિશનો સામેલ છે. NISAR મિશન આ સફળતાઓ પર આગળ વધારે છે અને પૃથ્વી અવલોકન ટેકનોલોજીમાં ભારતની ક્ષમતાઓને પ્રદર્શિત કરે છે.

NISAR નું ભવિષ્ય:

NISAR ઉપગ્રહ આગામી પાંચ વર્ષમાં પૃથ્વી વિશે વિશાળ માત્રામાં ડેટા એકત્ર કરશે. આ ડેટા આબોહવા પરિવર્તન, આપત્તિ વ્યવસ્થાપન, જળ સંસાધન વ્યવસ્થાપન અને જૈવવિવિધતા સંરક્ષણ સહિતના ક્ષેત્રોમાં નવા સંશોધન અને શોધોને ઉત્તેજિત કરશે.

ભવિષ્યમાં, NISAR ઉપગ્રહના અનુભવ અને ડેટા પરના આધારે વધુ ઉન્નત અવકાશી મિશનો વિકસાવવામાં આવી શકે છે. આ મિશનો વધુ વિકસિત સેન્સર ટેકનોલોજી અને વધુ સચોટ માપન ક્ષમતાઓ ધરાવી શકે છે, જે પૃથ્વીની પરિસ્થિતિઓનું વધુ વિસ્તૃત અને ચોક્કસ મૂલ્યાંકન કરવાની મંજૂરી આપશે.

NISAR ઉપગ્રહ માર્ગે નવા SAR એલ્ગોરિધમ અને ડેટા પ્રોસેસિંગ તકનીકોના વિકાસને પણ ઉત્તેજિત કરશે. આ તકનીકો SAR ઇમેજિંગની ક્ષમતાઓને વધુ સુધારશે અને પૃથ્વીની સપાટીના ફેરફારોને વધુ ચોક્કસપણે માપવાની મંજૂરી આપશે.

NISAR ઉપગ્રહ: તકનીકી અને મિશન ડેટા તથ્યો

તકનીકી વિશેષતાઓ

• પૂરું નામ: NASA-ISRO સિન્થેટિક એપર્ચર રડાર
• વજન: આશરે 2,800 કિલોગ્રામ
• કદ: ડિપ્લોય થયા પછી 12-મીટર રિફ્લેક્ટર એન્ટેના
• પાવર: સોલાર પેનલ્સ જે આશરે 4 કિલોવોટ ઊર્જા ઉત્પન્ન કરે છે
• ડિઝાઇન આયુષ્ય: 3 વર્ષ (પ્રાથમિક મિશન), 5+ વર્ષ સુધી સંચાલનની સંભાવના સાથે
• પ્રક્ષેપણ વાહન: ISRO નું જિયોસિન્ક્રોનસ સેટેલાઇટ લોન્ચ વ્હીકલ (GSLV) માર્ક II
• પ્રક્ષેપણ સ્થળ: સતીશ ધવન સ્પેસ સેન્ટર, શ્રીહરિકોટા, ભારત

રડાર સિસ્ટમ્સ

• ડ્યુઅલ-ફ્રિક્વન્સી રડાર:
  • L-બેન્ડ (24 સેમી તરંગ લંબાઈ) – NASA દ્વારા પ્રદાન કરાયેલ
  • S-બેન્ડ (10 સેમી તરંગ લંબાઈ) – ISRO દ્વારા પ્રદાન કરાયેલ
• રડાર પ્રદર્શન:
  • 12-મીટર ડિપ્લોયેબલ મેશ રિફ્લેક્ટર એન્ટેના
  • સ્થાનિક રિઝોલ્યુશન: 3-10 મીટર
  • સ્વાથ વિડ્થ: 240 કિમી
  • બંને બેન્ડમાં સંપૂર્ણ પોલારિમેટ્રિક ક્ષમતા
  • જોવાનો કોણ: 33-47 ડિગ્રી

કક્ષા માહિતી

• કક્ષાનો પ્રકાર: નિયર-પોલર સૂર્ય-સમકાલિક કક્ષા
• ઊંચાઈ: 747 કિમી
• ઝુકાવ: 98.4 ડિગ્રી
• પુનરાવર્તન સમય: 12-દિવસનો પુનરાવર્તન ચક્ર
• કવરેજ: પૃથ્વીની જમીન અને બરફ આચ્છાદિત સપાટીનું વૈશ્વિક કવરેજ

ડેટા ક્ષમતાઓ

• ડેટા સંગ્રહ: દર 12 દિવસે આશરે 140 ટેરાબાઇટ્સ ડેટા
• ડાઉનલિંક રેટ: Ka-બેન્ડ કોમ્યુનિકેશનનો ઉપયોગ કરીને 3.5 Gbps
• વૈશ્વિક કવરેજ: પૃથ્વીની સમગ્ર જમીન અને બરફ-આચ્છાદિત સપાટીને વર્ષમાં ઓછામાં ઓછી 4 વખત મેપ કરશે
• અવલોકન મોડ: દિવસ કે રાત્રે, કોઈપણ હવામાન પરિસ્થિતિઓમાં અવલોકન કરશે

• ભાગીદારી: NASA અને ISRO વચ્ચે સંયુક્ત મિશન
• પ્રોજેક્ટ સમયરેખા:
  • MoU પર હસ્તાક્ષર: સપ્ટેમ્બર 2014
  • મિશન રચના અને ડિઝાઇન: 2015-2020
  • હાર્ડવેર વિકાસ અને પરીક્ષણ: 2016-2023
  • આયોજિત પ્રક્ષેપણ: 2024ની શરૂઆતમાં
• ખર્ચ: આશરે $1 બિલિયન કુલ મિશન ખર્ચ
• જવાબદારી વિભાજન:
  • NASA: L-બેન્ડ SAR, 12m રિફ્લેક્ટર એન્ટેના, ડેટા રેકોર્ડર
  • ISRO: S-બેન્ડ SAR, સ્પેસક્રાફ્ટ બસ, લોન્ચ વાહન, ભારતમાં ગ્રાઉન્ડ સેગમેન્ટ

ડેટા વ્યવસ્થાપન

• ડેટા નીતિ: ઓપન ડેટા એક્સેસ નીતિ – ડેટા વૈશ્વિક વિજ્ઞાન સમુદાય માટે મુક્તપણે ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે
• પ્રોસેસિંગ સેન્ટર્સ: ભારત અને અમેરિકા બંનેમાં ગ્રાઉન્ડ સ્ટેશનો
• ડેટા વિલંબતા: એક્વિઝિશનથી પ્રોસેસ્ડ ડેટા પ્રોડક્ટ્સ સુધી 1-2 દિવસ
• ડેટા ફોર્મેટ્સ: માનક GeoTIFF અને અન્ય ભૌગોલિક ફોર્મેટ્સ

ટેકનોલોજી નવીનતાઓ

• અદ્યતન ઇન્ટરફેરોમેટ્રિક પ્રોસેસિંગ: મિલિમીટર-સ્કેલ સપાટી ગતિનું નિરીક્ષણ કરવાની મંજૂરી આપે છે
• ડ્યુઅલ-ફ્રિક્વન્સી ઓપરેશન: એક જ પ્લેટફોર્મ પર L-બેન્ડ અને S-બેન્ડ SAR સાથેનો પ્રથમ ઉપગ્રહ
• કોમ્પેક્ટ SAR ઇલેક્ટ્રોનિક્સ: સુધારિત પ્રદર્શન માટે લઘુકૃત રડાર ઇલેક્ટ્રોનિક્સ
• અદ્યતન મેશ રિફ્લેક્ટર: હલકું વજન, મોટા ડિપ્લોયેબલ એન્ટેના ટેકનોલોજી
• ઓનબોર્ડ પ્રોસેસિંગ: ડાઉનલિંક પહેલાં ડેટા કમ્પ્રેશન અને પ્રોસેસિંગ માટે વધારેલા એલ્ગોરિધમ

sources: nisar.jpl.nasa.gov, isro